Rodzaje farb – przewodnik
Gdy kupujemy farby do malowania, mamy do wyboru kilka ich rodzajów: akrylowe, lateksowe, winylowe, mieszane. Na jaką się zdecydować, aby była odpowiednia do malowanej powierzchni? Poniższy przewodnik wyjaśni, na czym polegają różnice pomiędzy poszczególnymi rodzajami farb oraz które, w jakich pomieszczeniach sprawdzą się najlepiej. Wskażemy też jakie rodzaje farb będą najlepsze do wewnątrz, a jakie na zewnątrz pomieszczenia. Zachęcamy do lektury.
Rodzaje farb determinują nie tylko kolor, jaki zobaczysz ostatecznie na ścianie, ale też odporność powłoki na wilgoć, skrajną temperaturę, promienie słoneczne lub… pomysły dziecięce. Należy dobrać gatunek farb w taki sposób, aby wytrzymały one intensywną eksploatację i kilka lat na określonej powierzchni.
Rodzaje farb do malowania ścian - podstawowe gatunki
Jakie są podstawowe rodzaje farb? Dwie główne kategoria te farby emulsyjne oraz farby mineralne. Najpopularniejszy rodzaj farby emulsyjnej to między innymi akryl, różne farby lateksowe oraz farby akrylowo-lateksowe, a także ceramiczne (które nadają się do pokrycia łazienki). Emulsje nadają się do malowania ścian i sufitów.
Z kolei farby mineralne to między innymi farby krzemianowe, wapienne czy cementowe. Idealnie sprawdzają się jako rodzaje farb do metalu, szkła, powierzchni gipsowo-cementowej. Często tego typu farbami maluje się elewację zewnętrzną.
Czy wiesz, że…?
Jeszcze inną kategorię stanowią farby olejne. Te są szczególnie popularne w miejscach użyteczności publicznej i obiektach sanitarno-medycznych (np. szpitalach). Niekiedy popularna „olejnica” stosowana jest jako biała farba do ścian na klatkach schodowych, przychodniach, szkołach itd. Jest bardzo odporna na zabrudzenia, ale ze względu na długi czas schnięcia i nieprzyjemny, szkodliwy zapach przy schnięciu nie jest stosowana w domach.
Czym cechują się poszczególne gatunki farb?
Wspomniane wyżej rodzaje farb malarskich dzielą się na różne podgrupy. Jakie są ich cechy? Czym różni się farba lateksowa od akrylowej?
- Farby akrylowe – popularne rodzaje farb ściennych. Ten typ farb ma w swoim składzie żywicę akrylową, która stanowi silne spoiwo. Utworzona przez taką farbę powłoka doskonale przepuszcza parę, pozwalając ścianom swobodnie oddychać, a równocześnie jest odporna na czynniki chemiczne. Ścianę pomalowaną farbami akrylowymi można myć bez ryzyka zniszczenia powierzchni.
- Farby lateksowe – to farby akrylowe ze zwiększoną ilością żywicy w składzie, dzięki czemu doskonale pokrywają malowane powierzchnie. Posiadają takie same cechy jak farby akrylowe, a dodatkowo mają większą odporność na zmywanie. Dzięki temu powierzchnię pomalowaną farbą lateksową można nie tylko myć na mokro, ale nawet szorować. Ważne jest to, że lateksowa farba to rodzaj farby wodnej.
- Farby akrylowo-lateksowe – mają cechy zarówno farb akrylowych, jak i lateksowych, czyli dobrze przepuszczają powietrze, a jednocześnie są bardzo odporne na zabrudzenia. Pokryte nimi powierzchnie są łatwe w czyszczeniu.
- Farby winylowe – głównym elementem ich spoiwa jest polioctan winylu. Taka farba tworzy na malowanej powierzchni gładką, odporną na zmywanie powłokę, cechującą się słabym przepuszczaniem pary wodnej.
Właściwości farb do wnętrz
Czym charakteryzują się rodzaje farb do wnętrz? Przede wszystkim muszą szybko schnąć. Nowoczesne kolorowe farby do ścian wysychają już w ciągu dwóch godzin. Nie są też szkodliwe dla zdrowia i często są bezpieczne również dla alergików. Co ważne, są wydajne, odporne na uszkodzenia mechaniczne (a niekiedy także wilgoć) oraz zapewniają bardzo dobre krycie. Wysokiej jakości farbą jesteś w stanie pokryć każdą starą warstwę (niekiedy konieczne będą bardzo dobre wałki do malowania ścian i grunt).
Bez problemu możesz używać ich przy dzieciach oraz osobach chorych na schorzenia przewlekłe. W przeciwieństwie do starego rodzaju farb olejnych schnące emulsje nie generują intensywnego i bardzo nieprzyjemnego zapachu.
Zastosowanie farb według gatunków
Rodzaje farb do malowania mają zróżnicowane przeznaczenie. Niektóre mogą pokrywać powierzchnie płaskie, inne z kolei stosowane są do malowania drewna lub metalu. Co warto o nich wiedzieć?
Do czego sprawdzą się farby akrylowe? Idealnie nadają się jako rodzaje farb do ścian - szczególnie do malowania powierzchni mniej narażonych na zabrudzenia, takich jak sufity, ściany salonów czy sypialni. Można z powodzeniem stosować je na zagruntowanym gipsie, na płytach gipsowo-kartonowych, na tynku, betonie, a nawet na drewnie i metalu. Jedyna „nieprzyjazna” powierzchnia dla farb akrylowych to podłoża pokryte wcześniej farbą olejną. Jeśli chce się je pomalować, wówczas trzeba najpierw dokładnie usunąć powłokę olejną.
Istnieją specjalne odmiany farb akrylowych, przeznaczone do stosowania na elewacjach zewnętrznych. To farby o zwiększonej odporności na promieniowanie UV i czynniki atmosferyczne. Farby akrylowe zewnętrzne mogą być używane na tynkach (jednak konieczne jest ich wcześniejsze zagruntowanie), na betonie, a także na cegłach ceramicznych. Nie należy stosować ich na podłożach wapiennych i organicznych oraz na cegłach silikatowych. Do dekoracji elewacji zewnętrznej użyte mogą być też farby dekoracyjne.
Farby lateksowe przeznaczone są do miejsc intensywnie eksploatowanych, a także tam, gdzie panuje podwyższony poziom wilgoci lub duże nasłonecznienie. Farby lateksowe są odporne na zabrudzenia i promieniowanie UV. Łatwo je wyczyścić, nawet jeśli trzeba szorować powierzchnię. Zaletą jest duży stopień krycia – dzięki nim da się optycznie zlikwidować wszelkie rysy, szczeliny i mniejsze ubytki na malowanych powierzchniach.
Farby winylowe doskonale nadają się do pomieszczeń mających duży stopień wilgoci oraz do takich, gdzie występuje zwiększone zagrożenie korozją. Nie należy stosować ich w miejscach suchych i narażonych na przeciągi oraz na zabrudzenia. Istnieją też farby specjalistyczne do betonu czy posadzek, o grubym ziarnie i wytrzymałości.
W przypadku braku pewności co do zastosowania, informacje o tym, na jaką powierzchnię nadaje się dany gatunek farby, umieszczone są na puszce lub na wiaderku z farbą.
Farby do wnętrza domu - jak dobrać rodzaj farby malarskiej?
Jakie są rodzaje farb malarskich do zastosowania w domu? To wspomniane wyżej farby akrylowe, ceramiczne, lateksowe, a także farby tablicowe. Uwzględniając wybór określonej farby, zwróć przede wszystkim uwagę na jej skład i zastosowanie. Przykładowo nawet wysokiej klasy farba akrylowa nie sprawdzi się w łazience ze względu na niską odporność na wilgotność.
Warto skupić się też na wydajności. Droższe farby są niekiedy lepszym rozwiązaniem, bo z jednej puszki pomalujesz o wiele większą powierzchnię ściany. To istotny szczegół. Przeliczając wydajność na określony metraż, możesz wiele zaoszczędzić.
Rodzaj farby dopasowany do konkretnego pomieszczenia
Zacznijmy od tego, jaką farbę na ścianę do salonu najlepiej wybrać? Tutaj sprawdzi się zdecydowanie standardowa farba akrylowa. Jeżeli masz dzieci, dobrze będzie, jeżeli wybrany produkt to farba odporna na ścieranie, gdyż bez problemu zetrzesz ze ściany pozostałości po jedzeniu.
Farby kuchenne i łazienkowe to z kolei produkty lateksowe i ceramiczne. Charakteryzują się ogromną odpornością na wilgoć, nie wchłaniają tłuszczu i nie odpadają pod wpływem wysokiej temperatury. Do pokoju dziecięcego najlepiej sprawdzi się farba odporna na zabrudzenia. Możesz pomalować jedną ścianę farbą tablicową – można pisać na niej kredą i szybko zmyć z powierzchni ściany.
Na jaki kolor pomalować ścianę? Kolory farb do wnętrz i próbniki
Wybierając kolor, zwróć uwagę na to, aby nie zaciemniał on zbyt bardzo pomieszczenia. Postaraj się dostosować go do potencjalnie umieszczonych w mieszkaniu mebli. Jeżeli masz wątpliwości dotyczące najlepszego koloru, zakup specjalne próbniki. Możesz pomalować nimi kawałek ściany i wybrać najlepsze dla siebie rozwiązanie.
Pamiętaj, że jeżeli nie możesz dobrać koloru farby z dostępnego wyboru, rozwiązaniem problemu mogą być pigmenty do malowania. Po odpowiednim wymieszaniu możesz uzyskać najlepszy dla siebie odcień, indywidualnie dobrany do swoich potrzeb.
Wydajność farby do malowania ścian - od czego zależy?
Podawana przez producenta wydajność nie jest taka sama dla wszystkich rodzajów ścian. Właściwie zagruntowana powierzchnia, która nie ma grubej i starej powłoki, będzie lepiej chłonąć kolor. Istotne będzie też zastosowanie odpowiednich pędzli i wałków. Kupując narzędzia malarskie, sprawdź, z jakiego włosia zostały wykonane i do jakich farb są przeznaczone. Inaczej zachowują się wałki do farb akrylowych, a inaczej do ceramicznych.
Stopień połysku farby - mat czy połysk?
Matowe farby są mniej odporne na ścieranie, jednak doskonale sprawdzają się na dużych powierzchniach, a dzięki swoim właściwościom dobrze ukrywają wszelkie defekty podłoża. Ten rodzaj farb polecany jest do salonów, sypialni i innych pokoi.
Odwrotnie dzieje się w przypadku farb połyskliwych. Zastosowane na powierzchni, której nie można wyrównać, wyeksponują wszystkie jej wady. Ich zaletą jest jednak to, że do pokrytych nimi ścian słabiej przykleja się kurz i brud, dlatego farby połyskliwe stosuje się w korytarzach, w kuchniach i łazienkach.
Dobrze dobrana farba optymalnie spełni swoje zadanie, ozdabiając pomieszczenie wybranym kolorem przez wiele miesięcy. Dlatego ważne jest, aby pasowała zarówno do rodzaju podłoża, jak i warunków panujących w miejscu malowania.
Czas schnięcia danej farby - jakie są różnice?
Rodzaje farb różnią się także ze względu na czas, jaki wymagany jest do schnięcia. Emalie do drewna i metalu wysychają zwykle przez 24 godziny i po takim czasie możemy mówić o ich prawidłowej strukturze. Matowe farby akrylowe wysychają w ciągu kilku godzin, jednak o pełnym wyschnięciu również można mówić po minięciu doby od malowania ostatniej warstwy. Bardzo szybko schnie farba lateksowa – już w ciągu dwóch godzin.
Pamiętaj, że wybór odpowiedniej farby determinuje skuteczność Twojej pracy podczas malowania pomieszczenia!